Badania kału
Badania kału obejmują szeroką grupę badań diagnostycznych, w których materiałem poddawanym analizie jest próbka kału. Dostępne są m.in. bakteriologiczne badania kału, badania wykrywające pasożyty w stolcu czy krew utajoną. Analiza kału jest nieinwazyjna i dostarcza wielu istotnych informacji o stanie zdrowia pacjenta.
Chlorki w kale
Badanie polega na określeniu stężenia chlorków czyli związków chemicznych zawierających chlor w kale i jest wykorzystywane do diagnozy wrodzonej biegunki chlorowej.
Typowanie serologiczne Shigella
Test polega na określeniu na podstawie próbki kału przy użyciu metod serologicznych konkretnego szczepu bakterii Shigella, który spowodował infekcję.
Typowanie serologiczne Salmonella
Test polega na określeniu na podstawie próbki kału przy użyciu metod serologicznych konkretnego szczepu bakterii Salmonella, który spowodował infekcję.
Typowanie serologiczne EPEC
Badanie zleca się w celu wykrycia w posiewie z próbki kału dokładnego szczepu bakterii E. Coli zwanego enteropatogennym E. Coli (EPEC), który jest główną przyczyną biegunki u niemowląt. Wynik testu wpływa na decyzje terapeutyczne i pomaga przewidzieć przebieg choroby.
Typowanie serologiczne EHEC
Badanie zleca się w celu wykrycia w posiewie z próbki kału dokładnego szczepu bakterii Esherichia coli zwanego enterokrwotoczna E. Coli (EHEC), który wydziela toksyny i powoduje krwawą biegunkę, powikłania schorzeń nadnercza oraz zespół hemolityczno-mocznicowy. Wynik testu wpływa na decyzje terapeutyczne i pomaga przewidzieć przebieg choroby.
Kał - posiew w kierunku EHEC
Badanie mikrobiologiczne próbki kału, które polega na hodowli w celu wykrycia szczepów bakterii zwanych enterokrwotoczna E. Coli (EHEC) produkujących toksyny i mogące powodować ciężkie zatrucia pokarmowe.
Diagnostyka genetyczna zakażeń bakteryjnych przewodu pokarmowego - panel 1: Shigella spp./EIEC, Campylobacter spp., Yersinia enterocolica, Vibrio spp., Clostridium difficile
Badanie polega na wykryciu w próbce kału metodą PCR materiału genetycznego bakterii wywołujących biegunkę i inne objawy jelitowo-żołądkowe, panel obejmuje bakterie Shigella spp., Clostridium difficile (szczepy produkujące toksynę B), Salmonella spp. i inne.
Badanie w kierunku werotoksycznych szczepów E. coli metodą PCR
Badanie mikrobiologiczne próbki kału, które polega na hodowli w celu wykrycia szczepów bakterii zwanych enterokrwotoczna E. Coli (EHEC) produkujących toksyny i mogące powodować ciężkie zatrucia pokarmowe.
Badanie kału w kierunku rodzimych pasożytów jelitowych
Badanie kału na pasożyty, nazywane inaczej badaniem parazytologicznym, umożliwia wykrycie obecności pasożytów w próbce kału pacjenta.
Campylobacter - antygen w kale
Oznaczenie antygenu Campylobacter w kale wykonywane jest w diagnostyce kampylobakteriozy.
Kiedy należy wykonać badanie kału?
Badania kału powinny być wykonywane regularnie jako część rutynowych badań profilaktycznych. Jest to szczególnie ważne w przypadku występowania problemów w obrębie układu pokarmowego, takich jak:
- biegunka;
- krew podczas defekacji;
- nietypowe zaburzenia trawienia;
- nadmierne wzdęcia i zaparcia;
- przewlekłe bóle brzucha;
- wymioty.
Badania te wykonywane są również w ramach rutynowych badań profilaktycznych, szczególnie u dzieci i osób starszych.
Co można wykryć w badaniu kału?
Badania kału to jedne z najważniejszych badań diagnostycznych, które pozwalają wykryć wiele różnych schorzeń układu pokarmowego, m.in.:
- krew, co może wskazywać na obecność krwawienia w przewodzie pokarmowym;
- patogeny takie jak bakterie (Salmonella i Shigella), grzyby czy pasożyty, co może mieć wpływ na pracę układu pokarmowego i ogólne zdrowie;
- nieprawidłowości flory bakteryjnej jelit;
- stany zapalne jelit;
- obecność substancji nieprzyswajalnych przez organizm;
- nowotwory przewodu pokarmowego (np. rak jelita grubego).
Badania kału – rodzaje
W zależności od potrzeby lekarz może zlecić badania kału, takie jak:
- badanie ogólne kału,
- badanie kału na pasożyty,
- posiew kału w kierunku tropikalnych pasożytów jelitowych,
- badania sanepidowskie (pod kątem obecności bakterii Salmonella i Shigella),
- badanie w kierunku Helicobacter pylori,
- badanie na obecność krwi utajonej w kale,
- badanie na obecność Lamblii,
- badanie na obecność Laktoferyny w kale,
- sód w kale,
- badanie kału w kierunku kryptosporydiozy,
- badanie kału na obecność antygenu GDH oraz toksyny A i B Clostridioides (Clostridium) difficile.
Powyżej dostępna jest pełna lista badań
Jak przygotować się do badania kału?
Aby prawidłowo przygotować się do badania kału, przede wszystkim należy zastosować odpowiednią dietę kilka dni przed badaniem - unikać spożywania produktów, które mogą wpłynąć na kolorystykę, konsystencję i zapach stolca, w tym alkoholu oraz leków przeczyszczających, które również mogą zaburzyć wyniki.
Przy zakupie konkretnego badania, warto sprawdzić jak odpowiednio się przygotować się do pobrania materiału bądź zapytać w wybranym laboratorium.
Jak pobrać kał do badania?
Aby wynik był wiarygodny, należy właściwie pobrać materiał do badania. Pobranie kału do analizy jest proste, ale wymaga pewnych środków ostrożności:
1. Konieczne jest zakupienie w aptece sterylnego pojemnika wyposażonego w specjalną łopatkę, która umożliwi nabranie odpowiedniej ilości stolca i umieszczenie go wewnątrz pojemnika.
2. Podczas pobierania próbki, należy używać rękawiczek jednorazowych — unikaj kontaktu z kałem.
3. Zebraną próbkę umieszcza się w pojemniku opisanym imieniem i nazwiskiem pacjenta oraz datą pobrania.
4. Próbkę można przechowywać w chłodnym, suchym miejscu (najlepiej w lodówce).
5. Tak przygotowany materiał diagnostyczny należy dostarczyć do laboratorium.
Ile kału pobrać do badania?
Informacje dotyczące potrzebnej liczby próbek, ilości kału, a także sposobu jego pobrania, przechowywania oraz dostarczenia należy uzyskać w punkcie pobrań. Mogą się one różnić w zależności od rodzaju wykonywanego badania.