Biopsja na czym polega, jak się przygotować

Biopsja pozwala ustalić charakter zmiany zaobserwowanej podczas badania obrazowego lub fizykalnego. Jeśli lekarz wyczuje pod palcami albo dostrzeże w wynikach badań (USG, tomografia komputerowa, zdjęcie rentgenowskie, magnetyczny rezonans jądrowy) zmiany w rodzaju guzów, torbieli, skupisk tkanek, zazwyczaj będzie chciał sprawdzić, z jaką zmianą ma do czynienia. Najważniejszym celem biopsji jest szybkie i wiarygodne ustalenie, czy zmiana jest łagodna, czy też ma cechy nowotworu złośliwego.

Spis treści:

1. Biopsja na czym polega badanie
2. Rodzaje biopsji
3. Biopsja gruboigłowa
4. Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa (BAC)
5. Jak przygotować się do biopsji

Biopsja na czym polega badanie

Biopsja jest metodą diagnostyczną polegającą na pobraniu fragmentu podejrzanej zmiany. W zależności od sposobu dotarcia do podejrzanych tkanek wyróżnia się kilka technik biopsji. Jeśli tkanki są pobierane podczas zabiegu chirurgicznego, mamy do czynienia z biopsją otwartą albo laparoskopową.
Materiał do badań (bioptat) pobiera się także podczas badania endoskopowego (np. gastroskopii, kolonoskopii, bronchoskopii) albo ginekologicznego (ze ścian pochwy, szyjki macicy lub ściany macicy).
Znaczna część biopsji to biopsje gruboigłowe i cienkoigłowe. Polegają one na wkłuciu przez skórę igły o odpowiednio dobranej długości i grubości.
Lekarz wprowadza igłę do wnętrza badanej zmiany i pobiera z niej fragment tkanki, obserwując przebieg badania przy pomocy ultrasonografu.

Rodzaje biopsji

Rodzaje biopsji:

• Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa (BAC)
• Biopsja gruboigłowa
• Biopsja otwarta
• Biopsja mammotomiczna
• Biopsja wycinkowa
• Biopsja stereotaktyczna
• Biopsja pod kontrolą USG lub TK
• Biopsja otwarta
• Biopsja odciskowa 
• Biopsja węzła wartowniczego
• Biopsja płynna
• Biopsja szczoteczkowa (złuszczeniowa)

Biopsja gruboigłowa

Biopsję gruboigłową (np. wątroby, szpiku), ze względu na rozmiar igły, wykonuje się w znieczuleniu miejscowym. Druga część badania odbywa się w pracowni histopatologicznej i polega na oglądaniu pod mikroskopem tkanek pobranych podczas biopsji.
Na podstawie wyglądu komórek określa się charakter zmiany i optymalną strategię leczenia.

Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa (BAC)

Najczęściej biopsja cienkoigłowa BAC służy do diagnozowania zmian znajdujących się w piersi, tarczycy, węzłach chłonnych, śliniankach i tkankach miękkich. Do wykonania tego rodzaju biopsji używa się wyjątkowo cienkiej igieł biopsyjnej o średnicy 0,4–0,7 mm. Dzięki temu do minimum ogranicza się dyskomfort osoby badanej.
W rzeczywistości wielu badanych ma problem z określeniem momentu, w którym igła została wkłuta i wyciągnięta. Biopsja aspiracyjna cienkoigłowa często jest wykonywana pod kontrolą USG. BAC zazwyczaj nie wymaga specjalnego przygotowania ani znieczulenia.
Po badaniu przez kilka minut należy przytrzymać w miejscu wkłucia gazik, podobnie jak po pobraniu krwi.

Jak przygotować się do biopsji

Jeśli biopsja będzie wykonywana w warunkach ambulatoryjnych, najczęściej nie wymaga żadnego przygotowania. Wyjątkiem może być konieczność odstawienia leków zmniejszających krzepliwość krwi – aby uniknąć wynaczynienia większej ilości krwi podczas badania i „zanieczyszczenia” nią próbki.
Osoby zażywające preparaty zmniejszające krzepliwość krwi oraz cierpiące na zaburzenia krzepnięcia (hemofilię) powinny poinformować o tym lekarza zlecającego badanie. Ustali on odpowiedni sposób postępowania. W przypadku biopsji otwartej, kiedy dostęp do badanych tkanek uzyskuje się metodami chirurgicznymi, zabieg odbywa się w szpitalu i pacjent jest przygotowywany do niego przez lekarzy i pielęgniarki.

Biopsja tarczycy

Biopsja piersi

Dowiedz się więcej:

"Liver Biopsy"
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJM200102153440706

"Biopsy instrument"
https://patents.google.com/patent/US6022324A/en