Niewydolność serca – co to jest | Objawy, przyczyny, leczenie

Niewydolność serca występuje, gdy mięsień sercowy traci możliwość przepompowywania odpowiedniej ilości krwi. Narządy nie otrzymują więc wystarczającej do prawidłowego funkcjonowania dawki tlenu i składników odżywczych. Lekka niewydolność serca może w niewielkim stopniu wpływać na samopoczucie pacjenta, natomiast ostra niewydolność serca uniemożliwia pacjentowi wykonywanie codziennych czynności, a nieleczona prowadzi do śmierci.

Niewydolność serca jest powszechnym zjawiskiem. Według niektórych szacunków może dotyczyć ponad 1 miliona Polaków. Częstość występowania problemu zależy od wieku i zwiększa się znacząco po 75. roku życia.

Objawy niewydolności serca

Objawy niewydolności serca mogą pojawić się nagle (mówimy wtedy o ostrej niewydolności serca) lub występować przez jakiś czas (jeśli trwają co najmniej przez miesiąc, określane są jako przewlekła niewydolność serca).

• duszność w spoczynku lub w czasie wysiłku fizycznego;
• stałe zmęczenie;
• obrzęki wokół kostek u nóg;
• kołatanie serca;
• zmniejszona tolerancja wysiłku;
• świszczący oddech;
• kaszel, który może być związany z odkrztuszaniem różowo zabarwionej plwociny;
• utrata apetytu;
• splątanie;
• wodobrzusze;
• szybkie zwiększenie masy ciała;
• omdlenia.

W razie wystąpienia powyższych objawów należy skonsultować się z lekarzem. Nagłe pojawienie się symptomów, znaczne pogorszenie stanu osoby z wcześniej rozpoznaną niewydolnością serca wymaga niezwłocznego wezwania pogotowia.

Przyczyny niewydolności serca

Do niewydolności serca mogą prowadzić czynniki, takie jak:

• choroba niedokrwienna serca (najczęściej przebyty zawał serca);
• nadciśnienie tętnicze;
• wady zastawkowe serca;
• kardiomiopatie (schorzenia związane z patologiczną przebudową mięśnia sercowego);
• zapalenia mięśnia sercowego;
• cukrzyca;
• stosowanie niektórych leków (np. przeciwpadaczkowych, antydepresantów trójcyklicznych, niektórych leków onkologicznych);
• radioterapia w guzach śródpiersia;
• przewlekłe choroby płuc, ciężka niedokrwistość, marskość wątroby i nadczynność tarczycy.

Niewydolność serca – rozpoznanie

By zdiagnozować niewydolność serca, lekarz przeprowadza wywiad medyczny, badanie fizykalne, pomiary ciśnienia tętniczego i badanie EKG. Jeśli ich wyniki są prawidłowe, niewydolność serca jest mało prawdopodobna. Specjalista szuka wtedy innych przyczyn dolegliwości. Natomiast w przypadku odchyleń w wynikach lekarz najczęściej zaleca wykonanie badania echokardiograficznego i/lub badania z krwi mającego na celu ocenę stężenia osoczowych peptydów natriuretycznych. Zazwyczaj wystarcza to do rozpoznania niewydolności serca i zaplanowania leczenia. W przypadku wątpliwości diagnostyka niewydolności serca zostaje poszerzona o kolejne badania.

Leczenie niewydolności serca

Leczenie w przypadku niewydolności serca jest najczęściej kompleksowe. Służy złagodzeniu objawów i przedłużeniu życia chorego.

W niewydolności serca zastosowanie znajdują:

• leczenie przyczynowe, a więc mające na celu wyeliminowanie przyczyny (m.in. techniki rewaskularyzacji, czyli przywracania prawidłowego ukrwienia serca w przebiegu choroby wieńcowej czy operacyjne korekty wad anatomicznych i zastawkowych serca);
• zmiany w stylu życia (np. unormowanie masy ciała, umiarkowana aktywność fizyczna, redukcja sodu/soli w diecie, unikanie używek i kontrola stresu);
• armakoterapia;
• zabiegi inwazyjne (np. terapia resynchronizująca, implantacja urządzenia synchronizującego skurcze komór serca – CRT,  czy kardiowerter-defibrylator ‒ ICD).

W skrajnych przypadkach jedynym sposobem leczenia jest przeszczep serca.

Niewydolność serca – zapobieganie

Niewydolności serca można zapobiegać. Jednym ze sposobów jest profilaktyka i kontrolowanie chorób, które mogą do niej prowadzić, a więc choroby wieńcowej, nadciśnienia tętniczego, cukrzycy czy otyłości.

Kluczowe w zapobieganiu są więc:

• odpowiednia, zbilansowana dieta;
• prawidłowe nawadnianie organizmu;
• regularna aktywność fizyczna;
• ograniczenie stresu;
• unikanie używek, takich jak tytoń czy nadmierne ilości alkoholu;
• ograniczenie ilości soli w diecie.

Niezwykle ważne jest leczenie już zdiagnozowanej niewydolności serca. Choroba ta odpowiednio wcześnie rozpoznana pozwala na leczenie ambulatoryjne, bez konieczności hospitalizacji.

Kardiolog blisko Ciebie:

• Kardiolog Warszawa
• Kardiolog Wrocław
• Kardiolog Kraków
• Kardiolog Szczecin
• Kardiolog Poznań
• Kardiolog Łódź
• Kardiolog Gdańsk

Dowiedz się więcej:

"Dbaj o swoje serce"
https://www.medistore.com.pl/zdrowie/serce

"CHOROBY SERCA"
https://www.medistore.com.pl/problemy-zdrowotne/choroby-serca

"Arytmia serca – objawy i leczenie zaburzeń rytmu serca"
https://www.medicover.pl/o-zdrowiu/arytmia-serca-objawy-i-leczenie-zaburzen-rytmu-serca,6416,n,192

Źródło:

1. https://www.niewydolnosc-serca.pl/doc/ANS_raport_01.09_.pdf (dostęp: 18.04.2024 r.)