Witamina C jako silny antyoksydant

Witamina C, inaczej kwas askorbinowy, odgrywa ogromną rolę w organizmie człowieka, a jej działanie nie ogranicza się jedynie do wspomagania leczenia i zapobiegania przeziębieniom. Substancja ta bierze udział w wielu procesach w ludzkim ciele i posiada silne właściwości antyoksydacyjne. Nasz organizm nie potrafi wytwarzać witaminy C samodzielnie, dlatego niezbędne jest jej dostarczenie w codziennej diecie.

Spis treści:

1. Witamina C i jej rola w organizmie
2. Źródła witaminy C w pożywieniu
3. Jaki suplement z witaminą C wybrać?
4. Zapotrzebowanie na witaminę C
5. Niedobór witaminy C
6. Witamina C – prawo- czy lewoskrętna
7. Jak chronić Witaminę C?
8. Witamina C a inne substancje

Witamina C i jej rola w organizmie

Witamina C jest jedną z najpopularniejszych witamin, a jej wykorzystanie w medycynie jest znane od kilkudziesięciu lat. Zazwyczaj kojarzy się ona z okresem jesienno-zimowym, kiedy obserwuje się wzrost zachorowań na przeziębienie i grypę. W tym czasie popularne staje się profilaktyczne przyjmowanie witaminy C. Niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę, jak dobroczynne działanie ma ona na cały organizm.

Jaka jest rola witaminy C? Kwas askorbinowy ma wiele korzystnych właściwości, między innymi:

• wspiera układ odpornościowy poprzez zwiększanie aktywności jego komórek, dzięki czemu zapobiega i skraca czas występowania infekcji oraz zmniejsza ryzyko przeziębienia;
• spowalnia proces starzenia się organizmu i ogranicza ryzyko rozwoju chorób cywilizacyjnych;
• ułatwia gojenie się ran i złamań, a także hamuje krwawienia dziąseł oraz powstawanie siniaków - dzieje się tak ponieważ witamina C bierz udział w syntezie kolagenu, białka obecnego w skórze, mięśniach, kościach, stawach i naczyniach krwionośnych;
• wywiera korzystny wpływ na układ sercowo-naczyniowy - rozszerza i wzmacnia naczynia krwionośne, przyczyniając się do spadku ciśnienia tętniczego, oraz reguluje poziom cholesterolu, co zmniejsza ryzyko miażdżycy i choroby wieńcowej;
• sprzyja łagodzeniu reakcji alergicznych, takich jak katar sienny;
• zwiększa wchłanianie żelaza;
• wykazuje pozytywne działanie w profilaktyce i leczeniu zaćmy;
• podnosi wydolność fizyczną i odporność organizmu na stres;
• korzystny wpływ na skórę – za sprawą udziału w produkcji kolagenu oraz właściwości antyoksydacyjnych chroni ją przed starzeniem, dlatego jest ważnym składnikiem wielu kosmetyków.

Warto również zauważyć, ze witamina C (kwas askorbinowy) jest silnym antyoksydantem. Związek ten jest skutecznym przeciwutleniaczem - zwalcza wolne rodniki, które uszkadzają komórki organizmu. Tym samym witamina C pomaga spowolnić proces starzenia się organizmu oraz chroni go przed rozwojem nowotworów.

Źródła witaminy C w pożywieniu

Naturalna witamina C znajduje się w owocach takich jak:

• czarna porzeczka;
• truskawka;
• cytrusy - pomarańcze, cytryny, grejpfruty, mandarynki;
• acerola;
• dzika róża;
• kiwi.

Duże dawki kwasu askorbinowego zawierają także wybrane warzywa, np:

• pomidory,
• jarmuż,
• natka pietruszki,
• kapusta,
• papryka,
• brokuły,
• brukselka.

W sezonie jesienno-zimowym, kiedy dostęp do świeżych produktów roślinnych jest utrudniony, a zapotrzebowanie zwiększone ze względu na okres zachorowań, warto sięgnąć po soki z owoców i warzyw (malin, kiszonej kapusty). Należy jednak zwracać uwagę na ich pochodzenie oraz sposób pozyskiwania. Najwyższą jakością charakteryzują się te, które nie są otrzymywane z koncentratów, a zawierają owoce i warzywa pochodzące z upraw ekologicznych.

Jaki suplement z witaminą C wybrać?

Na rynku farmaceutycznym obecnych jest wiele preparatów z witaminą C. Wybierając suplement diety warto zwrócić uwagę na produkty pochodzenia roślinnego, w których występuje połączenie witaminy C z bioflawonoidami. Związki te zwiększają wchłanianie kwasu askorbinowego, a tym samym jego skuteczność.

Przykładem takiego suplementu jest Witamina C z bioflawonoidami Medicover Vital. To opracowany przez farmaceutów preparat zawierający bioflawonoidy cytrusowe, które:

• ograniczają uszkodzenia komórek spowodowane stresem oksydacyjnym,
• poprawiają wchłanianie witaminy C,
• wydłużają czas przechowywania witaminy C w komórkach organizmu.

Zapotrzebowanie na witaminę C

Dzienne zapotrzebowanie na witaminę C u dorosłego człowieka wynosi ok. 1 mg na kg masy ciała. Zapotrzebowanie wzrasta między innymi u:

• osób podatnych na zachorowania,
• osób intensywnie uprawiających sport,
• cukrzyków,
• kobiet w ciąży.

Z kolei u dzieci  zaleca się zazwyczaj wyższe dawki wit C - około 2 mg na kg masy ciała na dobę.

Optymalna dawka dobowa witaminy C w okresie infekcji to Witamina C 500- Witamina C 1000 mg. Nadmiar tej substancji jest wydalany z organizmu przez nerki, ale osoby z kamicą nerkową nie powinny przekraczać dawki Witamina C 1000 mg dziennie.

Niedobór witaminy C

Zbyt niska podaż kwasu askorbinowego w diecie może być przyczyną jego niedoboru. Objawy niedoboru witaminy C to:

• spadek odporności,
• osłabienie naczyń krwionośnych,
• utrata apetytu,
• ogólne osłabienie organizmu.

Na niedobór kwasu askorbinowego szczególnie narażeni są palacze. Nałogowe palenie papierosów zmniejsza znacznie stężenie tego związku w organizmie.

Witamina C – prawo- czy lewoskrętna

Kwas askorbinowy może występować jako D-askorbinowy (potocznie nazywany prawoskrętną wit C, ponieważ posiada grupę hydroksylową po prawej stronie) lub L-askorbinowy (potocznie nazywany lewoskrętną wit C, ponieważ posiada grupę hydroksylową po lewej stronie). Biorąc pod uwagę rzeczywistą skręcalność światła spolaryzowanego naturalnej witaminy C, a więc zupełnie inne kryterium, każda forma witaminy C jest prawoskrętna.

W ostatnim czasie pojawiło się wiele doniesień potwierdzających skuteczność preparatów zawierających wyłącznie lewoskrętną witaminę C. Ma to związek z tym, że forma D- nie jest wykorzystywana przez organizm, w przeciwieństwie do formy L-. Dostępne w aptekach produkty lecznicze zawierające kwas L-askorbinowy, niezależnie od producenta, posiadają związek o takiej samej budowie chemicznej jak ten, który znajduje się w formie naturalnej w owocach i warzywach. Naturalny kwas L-askorbinowy różni się od wersji syntetycznej tym, że jest pozyskiwany z roślin i występuje w towarzystwie bioflawonoidów zwiększających jego skuteczność.

Jak chronić Witaminę C?

Należy pamiętać, że witamina C jest jedną z najbardziej wrażliwych substancji chemicznych. Traci swoją aktywność pod wpływem:

• tlenu,
• wysokiej temperatury i światła,
• enzymów uaktywniających się np. po przekrojeniu owocu czy warzywa.

Warto wiedzieć, że zawartość kwasu askorbinowego w owocach i warzywach zmienia się w zależności od pory roku, sposobu ich przechowywania czy przygotowywania potraw. Mrożenie, obieranie bezpośrednio przed spożyciem oraz wrzucanie do wrzącej wody tuż przed gotowaniem ogranicza jego ubytek.

Witamina C a inne substancje

Stosując preparaty zawierające witaminę C, pamiętajmy o możliwości reakcji tej witaminy z innymi lekami. Kwas acetylosalicylowy zmniejsza wchłanianie kwasu askorbinowego. Zażywanie witaminy C z przeciwbakteryjnymi sulfonamidami grozi wytrącaniem się kryształów tych związków w nerkach. Istnieją doniesienia, że doustne środki antykoncepcyjne również mogą zmniejszać poziom kwasu askorbinowego, a ten z kolei może zwiększać stężenie hormonów w organizmie, nasilając tym samym ich działania niepożądane. Dotyczy to prawdopodobnie wysokich dawek witaminy C, dlatego kobiety stosujące terapię hormonalną nie powinny przyjmować jej w dawkach wyższych niż 1000 mg dziennie.

Dowiedz się więcej:

"Witamina D – objawy oraz skutki niedoboru i nadmiaru witaminy D"
https://www.medistore.com.pl/a/zdrowie/witamina-d

"Witamina B12 - właściwości, występowanie i dawkowanie witaminy B12"
https://www.medistore.com.pl/a/zdrowie/witamina-b12-wlasciwosci-wystepowanie-dawkowanie-witaminy-b12