Badanie ogólne moczu

Co to jest badanie moczu?

Badanie ogólne moczu jest podstawowym badaniem profilaktycznym, które powinno się wykonywać regularnie co najmniej raz na 1-3 lata. Uzyskanie nieprawidłowego wyniku może świadczyć o chorobach nerek i układu moczowego, wątroby, trzustki, serca, a także o chorobach ogólnoustrojowych, w tym stanach zapalnych.
Każdy nieprawidłowy wynik powinien być skonsultowany z lekarzem.

Kiedy należy wykonać badanie moczu?

Poza podstawową profilaktyką, ogólne badanie moczu i konsultację z lekarzem, powinny rozważyć osoby, które:

• odczuwają pieczenie lub ból podczas oddawania moczu,
• odczuwają uczucie ciągłego parcia na mocz lub mają problemy z jego oddaniem,
• zauważyli niepokojącą barwę moczu (np. czerwoną lub brunatną), zmętnienie lub inne zmiany.

Badanie ogólne moczu pozwala dostarczyć ważnych informacji, dzięki którym lekarz będzie mógł zlecić postepowanie terapeutyczne oraz inne badania laboratoryjne.

Jak przygotować się do badania moczu?

Mocz do badania jest pobierany samodzielne przez pacjenta do pojemnika jednorazowego. Należy trzymać się poniższej instrukcji, aby prawidłowo pobrać próbkę i uzyskać wiarygodny wynik.

Przed badaniem moczu należy zaopatrzyć się w pojemnik jednorazowy (badanie ogólne moczu). Pojemniki dostępne są w punkcie pobrań lub do kupienia w aptece.

Cechy moczu

Cechy fizyczne, które obejmują:

• barwę,
• przejrzystość,
• odczyn,
• ciężar właściwy.

Cechy chemiczne, które obejmują:

• białko,
• glukoza,
• ciała ketonowe,
• bilirubina,
• urobilinogen,
• azotyny,
• krew (hemoglobina).

Ocena osadu moczu, która wykonywana jest metodą klasyczną (mikroskopia świetlna) lub na analizatorze:

• leukocyty,
• erytrocyty,
• kryształy,
• bezpostaciowe składniki mineralne,
• nabłonki,
• wałeczki,
• pasma śluzu,
• bakterie,
• strzępki grzybni,
• drożdże,
• pasożyty.

UWAGA: Ocena osadu moczu wykonywana jest:

• w przypadku uzyskania patologicznego wyniku własności fizyko-chemicznych moczu,
• u kobiet w ciąży (po uprzednim poinformowaniu personelu medycznego przy oddawaniu materiału do badania),
• u dzieci do 12 roku życia

Uzyskanie nieprawidłowego wyniku dla poszczególnych parametrów może świadczyć o chorobach nerek i układu moczowego, wątroby, trzustki, serca, a także o chorobach ogólnoustrojowych, w tym stanach zapalnych.

Każdy nieprawidłowy wynik powinien być skonsultowany z lekarzem.

Kiedy należy pobrać próbkę moczu do badania u dorosłych?

• Mocz pobiera się rano po nocnym odpoczynku, przed zjedzeniem śniadania i wypiciem kawy lub herbaty.
• Przed oddaniem moczu należy dokładnie, ciepłą wodą z mydłem umyć ręce, a następnie ujście cewki moczowej (u kobiet w okolicach sromu, od przodu w kierunku odbytu, a u mężczyzn żołądź po odsunięciu napletka). Do wytarcia powinien zostać użyty jednorazowy, papierowy ręcznik. Zachowanie ścisłych zasad higieny ma na celu pozbycie się z powierzchni ciała bakterii, które po dostaniu się do próbki mogą zafałszować wyniki badań.
• Do pojemnika oddaje się mocz z tzw. „środkowego strumienia” - najpierw niewielką ilość moczu należy oddać do toalety, a dopiero potem pobrać mocz do pojemnika. Końcową porcję moczu należy znowu oddać do toalety.
• Pobrana próbka ogólnego powinna mieć od 50 do 100 mililitrów.
• Pojemnik z pobraną próbką moczu należy szczelnie zamknąć i jak najszybciej dostarczyć do punktu pobrań. Jeśli nie można tego zrobić od razu należy umieścić naczynie w chłodnym miejscu i przynieść je do zbadania najszybciej jak będzie to możliwe, ale nie później niż po 4 godzinach od pobrania.

Kiedy należy pobrać mocz u niemowląt i małych dzieci?

• Próbkę moczu dziecka najlepiej pobrać rano, tuż po karmieniu.
• Należy zdjąć dziecku pieluszkę i umyć mu dokładnie okolicę ujścia cewki moczowej (u dziewczynek okolice sromu od przodu w kierunku odbytu, a u chłopców żołądź po odsunięciu napletka).
• Unieść dziecko i wymasować mu mięśnie grzbietu od góry ku dołowi, wzdłuż kręgosłupa.
• Czynność tą należy wykonywać w ciepłym pomieszczeniu (mięśnie szybciej się rozluźnią, a dziecko uniknie przeziębień).
• W momencie kiedy dziecko zacznie oddawać mocz, tak jak w przypadku pobierania moczu u osób dorosłych, pobiera się próbkę ze "środkowego strumienia" do odpowiedniego pojemnika.
• Można też nakleić specjalny woreczek do pobierania moczu. Woreczki są do kupienia w aptece, inne dla dziewczynek, inne dla chłopców.

Wynik badania ogólnego moczu

Sprawdź TUTAJ