Badanie TSH

TSH badanie krwi - czym jest?

Badanie TSH to jedno z podstawowych badań, dzięki któremu możemy sprawdzić prawidłowość funkcjonowania tarczycy. W praktyce lekarz może zlecić wykonanie badania krwi w momencie, gdy zachodzi podejrzenie o niedoczynność bądź też nadczynność tarczycy oraz jako element kontroli skuteczności leczenia.

Na czym polega badanie hormonu tarczycy?

Nadczynność tarczycy najprościej można zdiagnozować za pomocą badania stężenia TSH we krwi. Jeżeli wynik wskażę, iż przekroczył on dolną granicę normy będziemy mieli w tym przypadku do czynienia z nadczynnością tarczycy.

Normy mogą się od siebie nieznacznie różnić. Wpływ na nie ma użyty odczynnik oraz aparat, na którym to pracują laboranci.m.in technika przeprowadzania badania w danym laboratorium. Jeżeli wynik będzie nieprawidłowy zalecana jest konsultacja z lekarzem, który może podjąć decyzję o konieczności zlecenia dalszej diagnostyki np. zbadania poziomu wolnej tyroksyny - jednego z hormonów stężenia hormonów wolnych naszej tarczycy FT4.

Jeżeli stężenie TSH jest obniżone, a FT4 podwyższone wtedy mamy do czynienia z nadczynnością tarczycy. Lekarz na podstawie wyników dotychczasowych badań, wywiadu medycznego i badania na wizycie może zlecić badania dodatkowe w celu znalezienia przyczyny choroby m.in:

• USG tarczycy
• Morfologię krwi
• Badanie poziomu przeciwciał przeciwtarczycowych

Niedoczynność tarczycy także najlepiej diagnozować poprzez pobranie próbki krwi od pacjenta. Jeżeli wynik pokazuje nam, iż przekroczył górną granicę normy, należy skonsultować z lekarzem owy przypadek. Normy zazwyczaj różnią się od siebie, podobnie jak w przypadku nadczynności tarczycy. Ponadto może się zdarzyć, iż lekarz zleci nam wykonanie badania w celu kontroli skuteczności leczenia.

Wykonanie badania TSH

Do wykonania opisywanego testu niezbędne jest pobranie próbki krwi w godzinach porannych od pacjenta.

Dlaczego przychodzi się rano na pobranie krwi?

Ponieważ w badaniu poziomu hormonów istotne są cykle dobowe człowieka.

Jak przygotować się do badania TSH z krwi?

Nie należy się specjalnie przygotowywać do badania. Nie jest zalecane stosowanie specjalnej diety bądź przyjmowanie leków przed pobraniem krwi. W przypadku złego samopoczucia po pobraniu próbki należy powiadomić lekarza lub pielęgniarkę o tym fakcie. Stan wynika z reakcji wazo-wagalnej. Proszę pamiętać, iż pobierana jest niewielka ilość krwi, która nie powinna w znaczącym stopniu wpłynąć na samopoczucie pacjenta.

Czy badanie TSH wykonuje się na czczo?

Zalecane jest aby pacjent był na czczo (ze względu na rytm dobowy). W przypadku wykonywania badań na poziom glukozy we krwi bądź leukocytów morfologii należy nie jeść przez 8-12 godzin przed pobraniem krwi. Dla każdego badania zawsze otrzymujemy zalecenia od lekarza. Przed badaniem TSH nie ma konieczności odstawienia przyjmowanych leków.

Leki a stężenie TSH

Przed pobraniem należy poinformować osobę pobierającą krew o przyjmowanych lekach, ziołach i suplementach diety, które mogą mieć wpływ na wynik badania. W przypadku przyjmowania stałych leków decyzję o pobraniu krwi przed przyjęciem porannej dawki leków należy uzgodnić z lekarzem.

Przed samym pobraniem nie należy przyjmować leków ogólnodostępnych bez recepty, takich jak ibuprom i podobne. W przypadku przyjmowania stałych leków lekarz może zlecić pobranie krwi w konkretnym odstępie czasu od przyjęcia leku. Decyzja o pobraniu w takich sytuacjach należy do lekarza.

Czym jest TSH?

Tyreotropina jest hormonem wytwarzanym przez przedni płat przysadki mózgowej. Hormon ten odpowiedzialny jest za:

• regulację funkcji hormonalnych tarczycy,
• pobudzanie procesu powstawania i wydzielanie tyroksyny oraz trijodotyroniny,
• zwiększenie tempa procesów metabolicznych zachodzących w tarczycy.

Norma TSH

Prawidłowa wartość hormonu tyreotropowego we krwi waha się od 0,2–0,4 do 4,0–4,25 mj.m. dla dorosłej osoby. Niemniej jednak należy pamiętać, że normy te nie są stałe. Normy mogą się różnić również ze względu na przyjętą przez laboratorium metodologię.

Podwyższone TSH

Taki wynik oznacza zazwyczaj niedoczynność tarczycy. Zdarza się, iż wysoki poziom hormonu tyreotropowego (tsh wysokie) wskazuje na gruczolaka przysadki mózgowej, choroby genetyczne, pierwotną niedoczynność kory nadnerczy bądź też jest efektem przyjmowania niektórych leków (np. tyreostatyków).

Niski poziom TSH

Obniżony wynik sugeruje nadczynność tarczycy. Niekiedy związane jest także z niedoczynnością przysadki lub chorobą Gravesa – Basedowa. Poza tym TSH niskie bywa wynikiem przyjmowania konkretnych preparatów (np. dopaminy, fenytoiny, amiodaronu).

Tarczyca – zadania oraz charakterystyka

Mimo swoich niewielkich rozmiarów tarczyca jest odpowiedzialna za:

• Wytwarzanie hormonów T4 i T3
• Regulację metabolizmu
• Ma wpływ na funkcjonowanie układu krwionośnego

Z danych Głównego Urzędu Statystycznego za 2006 rok wynika, że statystycznie w Polce co 5 osoba miała bądź ma problem z tarczycą. Wiele z nich nie zauważa zmian, jakie zachodzą w organizmie bądź po prostu ignoruje pewne objawy. Jeżeli zauważyłaś, że Twoja skóra zrobiła się sucha, czujesz uczucie zimna, nie możesz zrzucić kilku kilogramów bądź przytyć – udaj się do lekarza, który na podstawie wywiadu i badania postawi diagnozę lub zaleci wykonanie badań dodatkowych. Dzięki prostym badaniom z krwi lekarz jest w stanie stwierdzić, czy tarczyca produkuje odpowiednia ilość hormonów.

TSH w ciąży

Dlaczego zleca się badanie TSH w ciąży? Hormony tarczycy są niezbędne do prawidłowego wzrostu płodu. Ich właściwy poziom warunkuje zdrowy rozwój mózgu, układu kostnego oraz nerwowego. Sam test zleca się u osób z podejrzeniem nadczynności lub niedoczynności tarczycy. W przebiegu ciąży może dojść do sytuacji, w której estrogen i gonadotropina kosmówkowa (hCG) mogą wpłynąć na zwiększenie lub zmniejszenie produkcji hormonu tyreotropowego.

Jak często badać TSH w ciąży?

W zależności w którym trymestrze jest kobieta zakres normy dla hormonu TSH może się różnić od standardowego. Przez wzrost produkcji hormonów tarczycy u kobiet pojawia się zapotrzebowanie na jod. W przypadku nieprawidłowego wyniku TSH dalsze postępowanie, w tym częstotliwość kontroli, ustala endokrynolog. W przypadku wystąpienia u kobiety ciężarnej nadczynności tarczycy może zwiększyć się ryzyko poronienia bądź urodzenia dziecka przed planowanym terminem (przedwczesny poród ).

Niedoczynność i nadczynność tarczycy

Niedoczynność tarczycy jest jednym z najczęściej występujących schorzeń z grupy chorób tarczycy. W jaki sposób objawia się niedoczynność tarczycy:

• przyrost masy ciała
• osłabienie, szybkie męczenie się podczas wysiłku, ogólne zmęczenie
• nadmierna senność
• zmniejszenie zdolności do skupienia uwagi
• zaburzenia pamięci
• uczucie chłodu, łatwe marznięcie (szczególnie rąk i stop, zwłaszcza po południu i wieczorem)
• zaparcia
• wysuszenie skóry
• obrzęki powiek i dłoni, pogrubienie rysów twarzy
• suche, łamliwe włosy
• chrypka, matowy głos

W leczeniu dobre zastosowanie ma lewotyroksyna, która działa tak samo jak hormon wytwarzany w tarczycy. Zalecana jest zdrowa, prawidłowo zbilansowana dieta, obfitująca w odpowiednią ilość białka, węglowodanów i tłuszczy. Nadczynność tarczycy występuje w dużej mierze u kobiet w wieku od 20 do 40 roku życia.

Jakie są objawy nadczynności tarczycy?

• chudnięcie, nawet przy zwiększonym apetycie,
• uczucie gorąca,
• zwiększona potliwość,
• drażliwość, nerwowość, niepokój, lęk,
• bezsenność,
• trudności w skupieniu uwagi,
• drżenia rąk, języka lub gałek ocznych,
• częstsze oddawanie stolca, a nawet biegunki,
• przyspieszenie czynności serca, kołatanie serca,
• duszność,
• osłabienie siły mięśniowej,
• wypadanie włosów,
• objawy typowe dla choroby Gravesa-Basedowa: wytrzeszcz oczu, podwójne widzenie, obrzęk i zaczerwienienie powiek lub spojówek,
• u kobiet - zaburzenia miesiączkowania (rzadkie miesiączki lub ich brak),
• u mężczyzn – osłabienie libido i czasami zaburzenia wzwodu,

Lekarz zleca przyjmowanie leków zmniejszających produkcję hormonów tarczycy. Szybkie wykrycie problemów może uchronić nas przed powikłaniami, w tym zaburzeniami rytmu serca czy jego niewydolności.

Wyniki badania TSH

Sprawdź TUTAJ