Kortyzol - surowica

Kortyzol – co to za badanie?

Badanie na kortyzol wykonuje się, gdy lekarz podejrzewa niedostateczną lub nadmierną produkcję tego hormonu. Poziom kortyzolu w surowicy zazwyczaj się waha – największy występuje zwykle rano oraz wieczorem, natomiast w ciągu dnia spada. Dlatego tak ważne jest, aby badanie kortyzolu wykonywać o określonej porze i zinterpretować wyniki ściśle w oparciu o czas badania. W diagnozowaniu poziomu kortyzolu wykorzystuje się surowicę pobraną z żyły łokciowej. 

Kiedy badać kortyzol? Wskazania 

Badanie poziomu kortyzolu powinno wykonać się w przypadku podejrzenia zespołu Cushinga (czyli nadczynności kory nadnerczy i nadmiernej produkcji kortyzolu). Do jego charakterystycznych objawów zalicza się: 

• specyficzny wygląd wynikający z odkładania się tkanki tłuszczowej w okolicy twarzy (tzw. „księżyc w pełni”), szyi (tzw. „bawoli kark”) oraz tułowia. 

• zanik tkanki mięśniowej, 

• cieńsza i wrażliwsza skóra, 

• nadciśnienie tętnicze, 

• bóle i zawroty głowy, 

• bezsenność, 

• zaburzenia nastroju, depresja, 

• wzrost pragnienia, 

• wzrost ilości wydalanego moczu, 

• infekcje – spadek odporności, 

• u kobiet: zaburzenia miesiączkowania, 

• u mężczyzn: spadek libido. 

Nadmierny kortyzol we krwi objawia się wzrostem masy ciała, osłabieniem organizmu, odkładaniem się tkanki tłuszczowej w okolicach twarzy, karku i pleców oraz bezsennością. 

Jeśli badanie na poziom kortyzolu wykaże jego niedobór, może to z kolei świadczyć o występowaniu choroby Addisona (czyli niedoczynności kory nadnerczy i niedostatecznej produkcji kortyzolu). Jej objawy to: 

• ciągłe zmęczenie, 

• osłabienie, powtarzające się omdlenia, 

• niechęć do podejmowania aktywności fizycznej, 

• spadek masy ciała, 

• wysokie spożycie produktów z dużą ilością soli, 

• spadek ciśnienia tętniczego, 

• zmiany skórne, 

• zmiany nastrojów, 

• zanik tkanki mięśniowej. 

Badanie kortyzolu – jak się przygotować? 

Przed badaniem pacjent powinien być wyspany i na czczo oraz nie pić alkoholu 2-3 dni przed. 

W dniu przed badaniem: 

• Unikaj spożywania obfitych i tłustych posiłków oraz spożywania alkoholu do 24 godzin przed badaniem. 

• Powstrzymaj się od picia kawy i herbaty co najmniej 12 godzin przed pobraniem. 

Kiedy badać kortyzol? W dniu badania trzeba pamiętać o następujących zasadach: 

• Pacjent powinien pozostawać na czczo - to znaczy powstrzymać się od posiłku przez około 8-12 godzin przed badaniem. 

• Dozwolone jest wypicie niewielkiej ilości wody w godzinach porannych. 

• W miarę możliwości badania kortyzolu we krwi należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, chyba że lekarz zaleci inaczej. 

• Pobranie krwi należy wykonać w godzinach porannych. 

• Przed badaniem pacjent powinien pozostawać w spoczynku przez 10 – 15 minut (pozycja siedząca). 

• Wysiłek fizyczny, także umiarkowany np. chodzenie, wejście po schodach, może zmienić wartości wyników badania laboratoryjnego. 

Hormon stresu – badanie. Jak przebiega? 

• Badanie polega na pobraniu krwi do probówki EDTA, zgodnie z procedurą pobrania odkażenie skóry, założenie opaski uciskowej oraz ucisk w miejscu pobrania po zakończeniu procedury, który powinien trwać kilka minut. 

• Badanie kortyzolu z krwi zajmie około kilka - kilkanaście sekund. 

• W przypadku nieprawidłowego przygotowania do badania uzyskany wynik nie będzie w pełni miarodajny. 

• Pobrania należy dokonać w godzinach porannych. 

Badanie poziomu kortyzolu – wyniki 

Kluczową rolę w odniesieniu do tego, jak zbadać kortyzol, aby wyniki były miarodajne, jest znajomość norm. Prawidłowe stężenie kortyzolu to 166–507 nmol/l (rano) oraz 73,8–291 nmol/l (wieczorem). Jeśli badanie kortyzolu wykaże mniejszą wartość, może to wskazywać na chorobę Addisona, a gdy większą, na zespół Cushinga. 

Badanie kortyzolu – cena  

Cena badania kortyzol z surowicy startuje od około 45 zł.

Jak sprawdzić hormon stresu?

Potrzebne jest badanie kortyzolu w surowicy.

Jak zmierzyć poziom kortyzolu?

Badanie polega na pobraniu krwi z żyły łokciowej. Wykonuje się je rano, na czczo.

Kortyzol – ile kosztuje badanie?

Ceny zaczynają się od 45 zł.

Kortyzol badanie – co to jest?

To badanie poziomu kortyzolu we krwi, które jest pomocne w diagnozowaniu zespołu Cushinga (może na niego wskazywać zwiększone stężenie kortyzolu) czy choroby Addisona (podwyższony poziom hormonu).