Morfologia krwi z rozmazem

 

Na czym polega morfologia krwi z rozmazem?

Morfologia z rozmazem to najważniejsze i najbardziej podstawowe badanie diagnostyczne. Polega ono na pomiarze liczebności poszczególnych komórek znajdujących się we krwi oraz zmierzeniu innych jej parametrów.

Krew człowieka składa się z elementów morfotycznych (krwinki, płytki krwi i pozostałe komórki) oraz z osocza. Najczęściej liczebność poszczególnych komórek badana jest automatycznie (przez analizator hematologiczny). Dopisek „5 Diff ” oznacza, że podczas liczenia leukocyty zostaną podzielone na 5 grup: neutrofile, bazofile, eozynofile, monocyty oraz limfocyty. Istnieje jeszcze rodzaj „3 diff”, który dzieli je tylko na 3 grupy. Rozmaz z kolei to część badania, która jest wykonywana przez wykwalifikowanego pracownika laboratoryjnego i polega na mikroskopowej ocenie wielkości i jakości poszczególnych komórek.

W skład badania morfologii krwi z rozmazem wchodzą pomiary następujących parametrów:

• stężenie hemoglobiny,
• hematokryt,
• liczba płytek krwi,
• liczba leukocytów (z podziałem na 5 populacji wymienionych wyżej),
• liczba erytrocytów,
• wskaźniki czerwonokrwinkowe: MCV – średnia objętość krwinki czerwonej, MHC – średnia masa hemoglobiny w krwince czerwonej, MCHC – średnie stężenie hemoglobiny w krwinkach czerwonych.

Czym się różni morfologia od morfologii z rozmazem?

Morfologia to podstawowe badanie, które ocenia liczbowo i jakościowo główne elementy krwi. Natomiast rozmaz krwi dostarcza dodatkowych informacji o kształcie, wielkości i proporcjach poszczególnych rodzajów białych krwinek. 

Morfologia z rozmazem automatycznym - kiedy wykonać badanie?

Jako że jest to najbardziej podstawowe badanie, które dostarcza wielu cennych informacji, jest ono zlecane praktycznie jako część każdego badania krwi.

Większość chorób będzie miała wpływ na poszczególne parametry i liczebność danych krwinek w krwiobiegu, stąd też zmiany w ocenie morfologicznej mogą być rozpoczęciem diagnostyki choroby praktycznie każdego układu. Badanie morfologiczne wykonuje się także w celach profilaktycznych, gdyż wiele schorzeń, zanim wykaże objawy dostrzegalne dla pacjenta, objawia się zmianami właśnie w wynikach tego badania.

Kto powinien wykonać rozmaz krwi obwodowej?

Powodem do zlecenia morfologii krwi z rozmazem automatycznym jest podejrzenie występowania chorób takich jak niedokrwistość, infekcje, stany zapalne, nowotwory i wiele, wiele innych.

Pomiary czerwonych krwinek (i ich wskaźników) umożliwiają rozpoznanie zaburzeń związanych z niedokrwistością, czyli inaczej nazywaną anemią. Podział leukocytów na 5 podgrup jest skuteczny w określeniu dokładniejszego źródła objawów infekcji, wstępnego ustalenia jej etiologii oraz momentu, w którym obecnie znajduje się jej przebieg. Parametry krwi są także bardzo istotnym narzędziem w monitorowaniu leczenia chorób hematologicznych oraz wyrównywania wielu niedoborów pokarmowych.

Nie należy ignorować objawów uogólnionych, gdyż mogą wynikać z rozwoju wielu groźnych chorób, w tym także nowotworowych. Do tego typu objawów należą:

• ogólne pogorszenie samopoczucia,
• przewlekłe zmęczenie,
• problemy ze snem,
• niewyjaśniona utrata wagi,
• bladość powłok skórnych,
• szybsze męczenie się,
• uczucie duszności po niewielkim wysiłku,
• zawroty głowy,
• uogólniony ból, zlokalizowany w różnych częściach ciała.

Co wykrywa morfologia z rozmazem?

Morfologia z rozmazem może pomóc wykryć wiele chorób, w tym:

• anemii;
• białaczki;
• infekcji wirusowych, bakteryjnych czy też pasożytniczych;
• chorób zapalnych;
• chorób autoimmunologicznych;
• trombocytopenii;
• nowotworów.

Przebieg badania

Badanie morfologii z rozmazem polega na pobraniu próbki krwi, które najczęściej odbywa się poprzez nakłucie żyły w zgięciu łokciowym. Pobranie krwi trwa kilkanaście sekund.

Jak przygotować się do badania?

Na badanie krwi trzeba zgłosić się na czczo, co oznacza, że nie należy spożywać posiłków przez 8-12 godzin przed pobraniem krwi (można natomiast pić wodę). W dniu badania należy unikać aktywności fizycznej. Zaleca się również odczekać w pozycji siedzącej ok. 15 minut przed pobraniem.

Niektóre leki mogą wpływać na wyniki morfologii krwi, dlatego warto przed badaniem skonsultować się z lekarzem w sprawie ewentualnego odstawienia lub dostosowania dawki leków.

Morfologia z rozmazem normy

Każdy z parametrów badanych podczas morfologii krwi obwodowej z rozmazem posiada oddzielne normy. Wartości te różnią się w zależności od wieku pacjenta, jego płci oraz lokalnych zakresów referencyjnych stosowanych przez dane laboratorium.

Interpretacja wyników badania

Interpretacja wyników zawsze powinna być przeprowadzana z lekarzem, gdyż określone wartości mogą być prawidłowe dla jednego pacjenta, podczas gdy u innego będą one stanowiły już patologię, która wymaga leczenia. Zależy to od obecnego stanu zdrowia pacjenta, współwystępowania innych obciążających chorób oraz celu prowadzonego leczenia.

Regularne wykonywanie morfologii krwi jest w stanie zapobiec rozwojowi wielu chorób, które jeśli nie zostaną zdiagnozowane odpowiednio wcześnie, mogą stanowić poważne zagrożenie dla życia pacjenta.

Dowiedz się więcej: 

• MCV - morfologia krwi, wyniki, norma
• Anemia w ciąży — diagnostyka i leczenie niedokrwistości kobiet w ciąży