Objawy nietolerancji glutenu

Gluten to nazwa białek, które występują w ziarnach zbóż, w szczególności w pszenicy. Niektóre osoby mają poważne problemy związane ze spożywaniem produktów żywnościowych zawierających gluten. Jakie są objawy nietolerancji glutenu?

Spis treści:

1. Przyczyny nietolerancji glutenu
2. Objawy nietolerancji glutenu

Przyczyny nietolerancji glutenu

Przyczyny nietolerancji glutenu determinują jej objawy. Istnieją trzy rodzaje chorób związanych z niepożądaną reakcją organizmu na gluten: celiakia, alergia na pszenicę (w tym gluten) oraz uczulenie na gluten, o podłożu innym niż alergia bądź celiakia, tzw. nieceliakalna nadwrażliwość na gluten.

Przyczyną alergii na gluten jest złe funkcjonowanie układu immunologicznego, który w sposób nieprawidłowy reaguje na określone składniki w pokarmie, mianowicie błędnie rozpoznaje je jako „obce” i produkuje przeciwciała, mające na celu zwalczenie alergenów. W omawianym przypadku tym alergenem jest gluten, który dla osób zdrowych jest nieszkodliwy.

Celiakia jest natomiast chorobą autoimmunologiczną, o podłożu genetycznym, w której obserwuje się trwałą nietolerancję glutenu. Spożywanie pokarmu zawierającego gluten przez osoby chore prowadzi do zaniku kosmków jelitowych i w konsekwencji do zmniejszenia powierzchni wchłaniania składników odżywczych niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania organizmu.

Objawy nietolerancji glutenu

Utrzymujące się dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takie jak ból brzucha, biegunka i wymioty, czy wysypka mogą być objawem poważnych schorzeń – alergii pokarmowej lub nietolerancji pokarmowej. Objawy nietolerancji na gluten różnicowane są w zależności od przyczyny.

U osób, u których zdiagnozowano celiakię w późniejszym okresie życia, występowały objawy związane z nieprawidłowym funkcjonowaniem układu pokarmowego.

Objawy świadczące o nietolerancji na gluten to przede wszystkim:

• przewlekła biegunka, 
• bóle brzucha, 
• wzdęcia, 
• utrata masy ciała. 

Z kolei u dzieci obserwuje się również zaburzenia wzrostu.

Celiakia może dawać także niespecyficzne objawy, takie jak

• zmiany skórne, 
• osteoporoza, 
• zapalenie stawów, 
• bóle głowy, 
• obniżony poziom koncentracji, 
• depresja. 

U części pacjentów diagnozowano także zaburzenia funkcjonowania układu rozrodczego czy wysoki poziom cholesterolu we krwi. Należy zwrócić uwagę, że u części osób chorujących na celiakię nie obserwuje się żadnych objawów.

Objawy nietolerancji glutenu wystąpić mogą już kilka minut po kontakcie z alergenem, ale równie dobrze mogą zostać zaobserwowane po dłuższym czasie. Oznaki nietolerancji pokarmowej mogą pojawić się nawet po 3 dniach.

W przypadku pacjentów, u których podejrzewa się alergię na gluten zazwyczaj objawy te obejmują problemy ze strony układu pokarmowego, takie jak: nudności, wymioty oraz biegunka. Ponadto u części pacjentów występują podrażnienia jamy ustnej oraz gardła. Alergia na gluten może również objawiać się zmianami w obrębie skóry, wywołując tzw. pokrzywkę kontaktową. Ponadto pacjenci zgłaszali także problemy z pojawieniem się wodnistego kataru, a w niektórych przypadkach uskarżali się także na trudności w oddychaniu.

U osób, u których zarówno alergia, jak i celiakia zostały wykluczone, wystąpić mogą objawy, świadczące o nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten.

Objawy nieceliakalnej nadwrażliwości na gluten:

• biegunka, 
• wzdęcia, 
• bóle brzucha, 
• bóle stawów, 
• bóle mięśni,
• duże zmęczenie,
• obniżenie nastroju, 
• bóle głowy, 
• anemia.

Najlepszy sposób na pozbycie się problemu związanym z glutenem to wprowadzenie diety bezglutenowej.