Test na HIV

HIV (human immunodeficiency virus) to ludzki wirus niedoboru odporności. Początkowo zakażenie wirusem ma przebieg bezobjawowy lub skąpoobjawowy. Objawy osób zakażonych wirusem HIV są mało charakterystyczne i występują również przy przeziębieniu czy innych schorzeniach, co utrudnia wczesne rozpoznanie choroby. Przeciwko wirusowi HIV można przeciwdziałać oraz prowadzić terapię, która powstrzyma rozwój AIDS (zespół nabytego niedoboru odporności).

Jakie są objawy początkowe zakażeniem HIV?

• powiększenie węzłów chłonnych,
• gorączka,
• osłabienie,
• bóle mięśni i stawów,
• wysypka

Z biegiem czasu pojawia się zmęczenie, osłabienie i utrata masy ciała. Od zakażenia HIV do rozwinięcia się AIDS mija zwykle 8-10 lat. Przez cały okres bezobjawowy lub skąpobjawowy można zarażać innych.

Kiedy należy wykonać test na HIV?

Każda osoba, która podejrzewa u siebie zakażenie, powinna wykonać badanie w kierunku HIV. W szczególności po ryzykownym kontakcie seksualnym z partnerem, który może być zakażony wirusem. Osoby, które prowadzą aktywne życie seksualne bez zabezpieczenia również powinny regularnie poddawać się badaniom, aby wcześniej poznać diagnozę i podjąć leczenie. 

W jaki sposób można zarazić się wirusem HIV?

• odbywając stosunek płciowy bez zabezpieczenia z osobą zakażoną, również poprzez kontakt z wydzielinami, takimi jak sperma, wydzielina z pochwy, płyn preejakulacyjny, jeśli zetknie się z uszkodzonym naskórkiem czy błoną śluzową (np. przygryzioną wargą),
• korzystając z tej samej igły, co osoba zakażona,
• poprzez kontakt z krwią, np. w trakcie zabiegów dentystycznych lub w czasie bójki,
• w trakcie porodu lub karmienia piersią, jeśli matka jest zakażona.

Co to jest AIDS?

AIDS to inaczej zespół nabytego braku odporności, wywoływany przez wirus HIV.

Pierwsze objawy AIDS to:

• ciągłe osłabienie,
• bóle głowy,
• nerwowość,
• nawracające grzybice.

W tej chorobie człowiek staje się podatny na drobnoustroje i bakterie, które dla innych ludzi są nieszkodliwe, ponieważ układ odpornościowy nie funkcjonuje prawidłowo.

Na czym polega rozwój AIDS?

Rozwojowi AIDS można zapobiegać poprzez zatrzymanie namnażania się wirusa HIV. W tym celu stosuje się terapię HAART (highly active antiretroviral therapy), która hamuje replikację wirusa, odbudowuje układ immunologiczny oraz zmniejsza ryzyko zarażenia innych osób. Ponieważ leki nie usuwają wirusa, a jedynie hamują jego namnażanie w organizmie, konieczne jest przyjmowanie leków przez całe życie. Nieleczony AIDS doprowadza do upośledzenia odporności i rozwoju niebezpiecznych infekcji (grzybice) oraz nowotworów (m.in. mięsak Kaposiego, chłoniak Burkita).

Szczegóły testu HIV

Jednym z charakterystycznych antygenów HIV jest wirusowe białko strukturalne, zwane p24. Jego wysokie stężenie występuje w surowicy krwi nowo zakażonych osób w krótkim okresie między zakażeniem a pojawieniem się przeciwciał anty-HIV.

Antygen p24 jest uwalniany do krwi i płynu mózgowo-rdzeniowego w trakcie replikacji, czyli namnażania się wirusa. Wykrywalny jest 2-3 tygodnie po zakażeniu (musi namnożyć się do odpowiedniego, wykrywalnego w testach poziomu), przed pojawieniem się przeciwciał. Wykrycie przeciwciał pozwala na potwierdzenie infekcji HIV nieco później.  Po pojawieniu się przeciwciał w większości przypadków antygen p24 jest niewykrywalny, nawet u osób zakażonych.

Dlatego zakażenie wirusem HIV można wiarygodnie zdiagnozować na jego wczesnym etapie za pomocą połączonych testów (COMBO) przeciwciał anty-HIV z antygenem p24, a nie tylko za pomocą testów wykrywających wyłącznie przeciwciała.

Badanie wykonywane obowiązkowo w okresie ciąży. Test przesiewowy IV generacji COMBO jest obecnie standardowym testem przesiewowym.

HIV – na czym polega badanie?

Badanie polega na pobraniu krwi do probówki EDTA:

1. Zgodnie z procedurą pobrania następuje odkażenie skóry.
2. Pielęgniarka zakłada opaskę uciskową.
3. Następuje wkłucie.
4. Po zabiegu zdejmowana jest opaska uciskowa oraz przyłożony materiał, zabezpieczający miejsce wkłucia.

Jak przygotować się do badania?

Pobranie trwa od kilu do kilkunastu sekund. Brak specjalnego przygotowania do badania. Na pobrania należy się zgłosić w godzinach porannych.

Wynik testu na HIV

Czas oczekiwania na wynik niereaktywny badania dostępny w ciągu 1 dnia roboczego.
W przypadku gdy wynik testu przesiewowego będzie nierozstrzygnięty, pacjent nie otrzymuje wyniku, a jedynie jest informowany o konieczności powtórzenia badania przesiewowego i wykonania testu potwierdzenia, tj. badania P.ciała anty HIV1 / HIV2. Usługa ta jest dodatkowo płatna i wymaga ponownego pobrania krwi.

Uwaga: niezbędna jest świadoma zgoda pacjenta na badanie.