Zdrowa tarczyca – pakiet z konsultacją lekarską

Tarczyca to niewielki narząd zlokalizowany w przednio-dolnej części szyi. Pełni on funkcje wewnątrzwydzielnicze związane z produkcją hormonów tarczycy, które wpływają na pracę wielu narządów organizmu, regulując metabolizm lipidów, węglowodanów i białek oraz zwiększając termogenezę. Czynność tarczycy regulowana jest przez TSH – tyreotropinę wydzielaną przez przysadkę mózgową.

Choroby tarczycy mogą mieć różny charakter, patogenezę i często niecharakterystyczne objawy. Najczęściej zaburzenia wynikają z nieprawidłowej produkcji hormonów tarczycy. Rozróżniamy wówczas nadczynność lub niedoczynność tarczycy.

Przy nadczynności tarczycy mogą występować takie objawy jak:

• zwiększona nerwowość i drażliwość, stany lękowe o różnym nasileniu, problemy z koncentracją
• zwiększona potliwość, nietolerancja ciepła
• kołatania serca, przyspieszone tętno
• drżenie mięśni (widoczne szczególnie poprzez drżenie dłoni)
• problemy ze snem, bezsenność
• zwiększona łamliwość włosów i ich wypadanie
• osłabienie siły mięśniowej
• niekiedy powiększenie obwodu szyi
• przyspieszona perystaltyka jelit, biegunki
• utrata masy ciała pomimo prawidłowego lub nawet zwiększonego apetytu
• u kobiet – zaburzenia cyklu miesiączkowego związane z wydłużeniem cyklów oraz lżejszymi, nieregularnymi krwawieniami
• w przypadku przewlekłej, nieleczonej nadczynności – osteoporoza, czyli zmniejszenie gęstości tkanki kostnej

Z kolei przy niedoczynności może występować:

• przewlekłe uczucie zmęczenia, senność w ciągu dnia
• często występujące uczucie zimna, niezwiązane z temperaturą otoczenia
• zaburzenia pamięci i trudności z koncentracją
• spowolnienie perystaltyki jelit- niestrawność, zatwardzenia
• wzrost masy ciała
• chrypka
• spowolnienie akcji serca (tętna)
• suchość i bladość skóry, wypadanie i zwiększona łamliwość włosów
• obrzęki kończyn i twarzy
• bóle mięśniowo-stawowe
• spadek libido
• problemy z płodnością, a u kobiet – zaburzenia cyklu miesiączkowego związane z jego skróceniem.

Do wykonania badań konieczne jest pobranie krwi żylnej, najlepiej rano, na czczo. Bezpośrednio przed badaniem należy unikać intensywnego wysiłku fizycznego. W przypadku suplementacją biotyną wskazane jest pobranie min. po 8 godzinach od przyjęcia preparatu.

W skład pakietu wchodzą następujące badania:

Anty-TG – przeciwciała przeciwko tyreoglobulinie

Tyreoglobulina (TG) jest glikoproteiną, która uczestniczy w biosyntezie hormonów tarczycy. Skłonność do tworzenia autoprzeciwciał jest jednym z podstawowych kryteriów rozpoznawania autoimmunologicznych chorób tarczycy. Podwyższony poziom przeciwciał anty-TG przy istniejących objawach klinicznych, może wskazywać na przewlekłe autoimmunologiczne zapalenia tarczycy – choroba Hashimoto. Przeciwciała te mogą wzrastać także w chorobie Gravesa-Basedowa oraz w poporodowym zapaleniu tarczycy.

Anty-TPO – przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej

Peroksydaza tarczycowa (TPO) odgrywa ważną rolę w biosyntezie hormonów tarczycy. Badane jest przydatne do potwierdzenia rozpoznania przewlekłego autoimmunologicznego zapalenia tarczycy – choroba Hashimoto, które może przebiegać z niedoczynnością lub prawidłową funkcją tarczycy. Przeciwciała te mogą być także oznaczane przy podejrzeniu zapalenia poporodowego, przy ocena ryzyka zaburzeń czynności tarczycy w trakcie leczenia amiodaronem, litem i interferonem alfa, a także w diagnozowaniu choroby Gravesa-Basedowa.

FT4 – wolna tyroksyna

T4 jest wydzielana przez tarczycę i jest prohormonem dla T3. We krwi T4 jest związane z białkami transportującymi , niewielka ilość hormonów pozostaje w postaci nie związanej z białkami (frakcja wolna hormonów). Obecnie w rutynowej diagnostyce zalecane jest oznaczenie wolnej frakcji - FT4, z uwagi na niezależność stężenia fT4 od czynników wpływających na łączenie się z białkami. Podwyższone stężenie FT4 może być wynikiem: nadczynności tarczycy, indukowanej jodem nadczynności tarczycy, lub wczesnego stadia zapalenia tarczycy typu Hashimoto oraz stosowania dużych dawek preparatów tyroksyny. Obniżone stężenie FT4 w surowicy występuje w: niedoczynności tarczycy i w zapaleniu tarczycy,

FT3 – wolna trijodotyronina

Oznaczanie stężenia wolnej frakcji trijodotyroniny jest szczególnie przydatne, gdy przy podejrzeniu nadczynności tarczycy, niskiemu stężeniu TSH i objawom nadczynności tarczycy towarzyszy prawidłowe stężenie FT4. Ponadto badanie jest także przydatne w prognozowaniu nawrotu nadczynności w przebiegu choroby Gravesa-Basedowa po leczeniu tyreostatykami, w monitorowaniu substytucyjnego leczenia niedoczynności tarczycy. Podwyższone stężenie FT3 w surowicy może być wynikiem: nadczynności tarczycy, stosowania leków zawierających T3, T3 – hipertyreozy. Obniżone stężenie FT3 w surowicy występuje w niedoczynności tarczycy.

TSH – tyreotropina

TSH produkowany jest w komórkach przedniego płata przysadki mózgowej. TSH reguluje wytwarzanie hormonów tarczycy a jego stężenie odzwierciedla aktualny stan metaboliczny tarczycy. U osób z prawidłową czynnością przysadki mózgowej podwyższenie stężenia TSH oznacza niedobór obwodowych hormonów tarczycy, natomiast obniżenie TSH świadczy o ich nadmiarze. TSH może być obniżone także w I trymestrze ciąży. Badanie ma duże znaczenie w diagnozowaniu chorób tarczycy oraz w monitorowaniu skuteczności ich leczenia.

Anty-TSH – przeciwciała przeciwko TSH

Przeciwciała te łącząc się z receptorem TSH powodują stymulację syntezy hormonów tarczycy, co doprowadza do nadczynności tarczycy, niekiedy także powstają wole tarczycy. Przeciwciała przeciwko TSH występują przede wszystkim w chorobie Gravesa-Basedowa i poporodowym zapaleniu tarczycy, rzadko w zapaleniu tarczycy typu Hashimoto. Wysokość stężenia przeciwciał przeciw receptorowi TSH umożliwia ocenę aktywności choroby lub rozpoznanie nawrotów, nie koreluje jednak ze stopniem nadczynności tarczycy. Przeciwciała przeciwko receptorowi TSH nie występują u osób zdrowych. W chorobie Gravesa-Basedowa badanie to służy także do monitorowania przebiegu leczenia.