Celiac disease

Czym jest celiakia?

Celiakia to przewlekła choroba autoimmunologiczna, charakteryzująca się nietolerancją glutenu - białka występującego w zbożach takich jak pszenica, żyto i jęczmień. W celiakii spożycie glutenu powoduje uszkodzenia błony śluzowej jelita cienkiego. Ten przewlekły stan zapalny prowadzi do stopniowego zaniku kosmków jelitowych, które są kluczowe dla prawidłowego wchłaniania składników odżywczych.

Jakie są pierwsze objawy celiakii?

Pierwsze objawy celiakii mogą obejmować:

• bóle brzucha i wzdęcia,
• przewlekłe biegunki lub zaparcia,
• zmęczenie i osłabienie,
• utratę masy ciała
• niedokrwistość,
• problemy skórne (np. wysypka),
• zaburzenia wzrostu u dzieci.

Diagnostyka celiakii

Diagnostyka celiakii to złożony proces, który wymaga kompleksowego podejścia i wykorzystania różnorodnych metod diagnostycznych. Celiakia, będąc przewlekłą chorobą autoimmunologiczną wywoływaną przez nietolerancję glutenu, może manifestować się na wiele sposobów, co często utrudnia jej rozpoznanie.

Diagnostyka celiakii wymaga współpracy pacjenta z lekarzem specjalistą, który może właściwie zinterpretować wyniki badań w kontekście objawów klinicznych i historii medycznej pacjenta.

Jakie badania na celiakię?

Podstawowym elementem są badania z krwi, które pozwalają na wykrycie specyficznych przeciwciał charakterystycznych dla celiakii. Kolejnym ważnym krokiem mogą być badania genetyczne, które pomagają określić predyspozycje do rozwoju choroby. W niektórych przypadkach konieczne jest również przeprowadzenie badania histopatologicznego, czyli biopsji jelita cienkiego.

Warto podkreślić, że wybór odpowiednich badań powinien być zawsze konsultowany z lekarzem specjalistą, który uwzględni indywidualną sytuację pacjenta i dobierze najbardziej odpowiednie metody diagnostyczne.

Badania z krwi

• Przeciwciała przeciwko tkankowej transglutaminazie (tTG) IgA i IgG.
• Przeciwciała przeciwko endomysium (EMA) IgA.
• Przeciwciała przeciwko deamidowanym peptydom gliadyny (DGP) IgA i IgG.
• Całkowity poziom IgA (dla wykluczenia niedoboru IgA).

Badania genetyczne na celiakię

Badania na obecność genów HLA-DQ2 i HLA-DQ8, które są związane z predyspozycją do celiakii. Są one szczególnie przydatne w przypadku osób z grupy ryzyka lub gdy wyniki innych badań są niejednoznaczne.

Główną zaletą badań genetycznych jest to, że negatywny wynik praktycznie wyklucza możliwość rozwoju celiakii. Warto jednak pamiętać, że pozytywny wynik nie jest równoznaczny z diagnozą choroby, a jedynie wskazuje na zwiększone ryzyko jej wystąpienia.

Badanie histopatologiczne (biopsja jelita cienkiego)

Z kolei badanie histopatologiczne, znane jako biopsja jelita cienkiego polega na pobraniu małych fragmentów błony śluzowej jelita cienkiego, który poddawany jest analizie mikroskopowej. Wykonuje się je zazwyczaj po uzyskaniu pozytywnych wyników testów serologicznych lub u pacjentów z objawami sugerującymi celiakię, nawet jeśli wyniki testów z krwi są negatywne.

Biopsja jest również kluczowa w przypadku podejrzenia celiakii opornej na dietę bezglutenową. Głównym jej celem jest potwierdzenie diagnozy celiakii poprzez bezpośrednią ocenę zmian w błonie śluzowej jelita cienkiego.

Powyżej znajdziesz pełna listę badań na celiakię wraz ze szczegółowymi informacjami oraz ceną ⬆️