Badanie AST

Czym jest AST?

AST, czyli aminotransferaza asparaginianowa, to jedna z tzw. prób wątrobowych, czyli enzymów wewnątrzkomórkowych znajdujących się głównie w wątrobie, mięśniu sercowym oraz mięśniach szkieletowych. Prawidłowo powinny występować wewnątrz komórek, dlatego wzrost ich stężenia we krwi wskazuje na uszkodzenie komórek, np. wątrobowych. 

Wątroba odpowiada za neutralizowanie toksyn oraz bierze udział w metabolizmie składników odżywczych (np. tłuszczów). Cechują ją wysokie zdolności regeneracyjne, które w dużej mierze zależą od stosowanej diety. W procesie diagnostycznym chorób wątroby wykonuje się oznaczenie stężenia AST.

Badanie AST

Badanie AST wykorzystuje się w:

• diagnostyce chorób wątroby, takich jak wirusowe zapalenie wątroby, alkoholowe zapalenie wątroby czy stłuszczenie wątroby;
• diagnostyce chorób serca, np. w przypadku zawału serca lub zapalenia mięśnia sercowego;
• monitorowaniu stanu zdrowia pacjentów z już zdiagnozowanymi chorobami wątroby oraz w trakcie leczenia;
• diagnostyce chorób mięśni szkieletowych;
• profilaktyce, jako część rutynowych badań krwi, zwłaszcza u osób z czynnikami ryzyka chorób wątroby lub serca.

Kiedy wykonać badanie AST?

Badanie AST wykonuje się w przypadku podejrzenia uszkodzenia lub choroby wątroby, które objawiają się, m.in.:

• żółtaczką;
• świądem skóry;
• łatwą męczliwością;
• obniżeniem apetytu;
• spadkiem masy ciała;
• pojawieniem się nudności i wymiotów;
• bólem w okolicy podżebrowej prawej;
• zaburzeń miesiączkowania u kobiet, utratą miesiączki, do bezpłodności włącznie;
• zmianami skórnymi;
• zaburzeniami krzepnięcia powodującymi występowanie krwotoków;
• ciemnym kolorem moczu i/lub jasnym zabarwieniem stolca.

Badanie AST zaleca się również u:

• osób, u których krewnych występowała choroba wątroby;
• alkoholików;
• osób z cukrzycą;
• osób otyłych;
• osób przyjmujących leki, które mogą powodować uszkodzenie wątroby.

Jak przygotować się do badania AST?

Badanie AST zaleca się wykonywać w godzinach porannych, na czczo - to znaczy powstrzymać się od posiłku przez około 12 godzin przed badaniem. Dozwolone jest wypicie niewielkiej ilości wody w godzinach porannych.

Pobranie należy przeprowadzić przed przyjęciem porannej porcji leków, chyba że lekarz zaleci inaczej. W dniu badania unikaj stresu oraz aktywności fizycznej - zaleca się 10-15 minut spoczynku w pozycji siedzącej przed pobraniem krwi. 

AST norma

Normy poziomu aminotransferazy asparaginianowej (AST) różnią się w zależności od wieku, płci oraz laboratorium. Dlatego wszystkie wyniki powinny być interpretowane wyłącznie przez lekarza.

AST podwyższone

Podwyższone AST może wskazywać na:

Uszkodzenie wątroby

• wirusowe zapalenie wątroby (ostre i przewlekłe);
• alkoholowa choroba wątroby;
• toksyny i leki powodujące uszkodzenie wątroby;
• stłuszczenie wątroby;
• marskość wątroby.

Choroby serca

• zawał mięśnia sercowego;
• zapalenie mięśnia sercowego.

Uszkodzenie mięśni

• urazy mięśni;
• zapalenie mięśni (myositis);
• dystrofia mięśniowa.

Choroby autoimmunologiczne

• toczeń rumieniowaty układowy;
• autoimmunologiczne zapalenie wątroby.

Inne schorzenia:

• choroby nerek;
• choroby tarczycy;
• nowotwory;
• hemoliza (rozpad czerwonych krwinek).

AST niskie

Niski poziom aminotransferazy asparaginianowej (AST) jest rzadkością i zazwyczaj nie budzi większych obaw. 

• w czasie ciąży poziom AST może być niższy z powodu zmian metabolicznych w organizmie;
• niedożywienie, szczególnie niedobór witaminy B6, może prowadzić do obniżenia poziomu AST;
• osoby z przewlekłą niewydolnością nerek mogą mieć niższe stężenie tego enzymu;
• problemy z tarczycą mogą wpływać na poziom AST.

Wyniki badania AST

Interpretacja wyników badania AST powinna zawsze odbywać się w kontekście innych parametrów oraz historii zdrowia pacjenta. Kluczowym wskaźnikiem jest stosunek AST do ALT (wskaźnik de Ritisa). Zaleca się konsultację z lekarzem w celu ustalenia dalszych kroków diagnostycznych i terapeutycznych.

Więcej informacji na temat odbioru wyników znajdziesz TUTAJ >>

Dowiedz się więcej:

• Stłuszczenie wątroby — objawy, przyczyny, dieta
• Wirus HCV – zakażenie, objawy WZW, diagnoza zapalenia wątroby typu C
• Ciągłe zmęczenie i brak energii — przyczyny, objawy i leczenie

Kiedy warto wykonać badanie AST?

Badanie AST wykonuje się w przypadku podejrzenia uszkodzenia lub choroby wątroby, które objawiają się, m.in.:

• żółtaczką,
• świądem skóry,
• łatwą męczliwością,
• obniżeniem apetytu,
• spadkiem masy ciała,
• pojawieniem się nudności, wymiotów,
• bólem w okolicy podżebrowej prawej,
• zaburzeń miesiączkowania u kobiet, utratą miesiączki, do bezpłodności włącznie,
• zmianami skórnymi,
• zaburzeniami krzepnięcia powodującymi występowanie krwotoków
• ciemnym kolorem moczu i/lub jasnym zabarwieniem stolca.

Badanie AST zaleca się również u:

• osób, u których krewnych występowała choroba wątroby,
• alkoholików,
• osób z cukrzycą,
• osób otyłych,
• osób przyjmujących leki, które mogą powodować uszkodzenie wątroby.

Podwyższony poziom AST może być spowodowany:

• uszkodzeniem wątroby,
• rakiem wątroby,
• uszkodzeniem mięśni szkieletowych,
• uszkodzeniem mięśnia sercowego,
• zakażeniem wirusem zapalenia wątroby,
• stosowanymi lekami wpływającymi negatywnie na funkcjonowanie wątroby.